Muzyka Skalnego Podhala
Podręcznik do nauki muzyki góralskiej
Krzysztof Trebunia-Tutka
Wyróżnienie w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Polskie 2021 w kategorii Dział V. Podręczniki, materiały edukacyjne i szkoleniowe, Warszawa 2022
Brązowa Nagroda w międzynarodowym konkursie A’ Design Award and Competition, 2020–2021, Como, Włochy, 2021
Nominacja do nagrody w kategorii Projektowanie dla instytucji publicznych w konkursie Stowarzyszenia Twórców Grafiki Użytkowej „Projekt Roku 2020/2021”, Warszawa, 2021
–
Honorable Mention in the PTWK competition The Most Beautiful Polish Books 2021 in the category Section V. Books, Education and training materials, Warsaw 2022
Bronze Award in the international A 'Design Award and Competition, 2020–2021, Como, Italy, 2021
Nomination for the award in the category Design for public institutions in the competition of the Association of Applied Graphic Designers "Project of the Year 2020/2021", Warsaw, 2021
Music of the Skalne Podhale Region
A Manual for Learning Highlander Music
Krzysztof Trebunia-Tutka
projekt i skład / design and typesetting: Aleksandra Toborowicz
klient / client: Polskie Wydawnictwo Muzyczne
kroje pisma / typefaces: GT Sectra
rok / year: 2019–2021
druk / printed by: Drukarnia Petit
zdjęcia / photos by: Aleksandra Toborowicz
format: 23,5 cm x 30,5 cm
liczba stron / number of pages: tom / vol. 1: 88, tom / vol. 2: 344, tom / vol. 3: 300
okładka / cover: płótno / canvas 73250 Brillance, sitodruk / silkscreen
wyklejka / end paper: Antalis Pop Set Ultra Red 120 g/m2;
papier środek / printed on: Alto Naturel vol. 1,5, 100 g/m2;
zadruk środek / inside print: tom / vol. 1: offset 5+5 (186 U Pantone + CMYK), tom / vol. 2 & 3: offset 2+2 (black + Pantone 583 U)
nakład / circulation: 1000
oprawa szyto-klejona / sewn-glued binding
czerwone nici / red threads
czerwona elastyczna obwoluta – gumka / red elastic-belly band
redaktorka prowadząca / editorial collaboration: Paulina Bieniek
„Podręcznik przygotowany przez Krzysztofa Trebunię-Tutkę to pierwsze w Polsce tak kompleksowe wydawnictwo poświęcone muzyce góralskiej. Składają się na nie 3 tomy: „Garść teorii”, „Zapis palcowy” i „Zapis nutowy” oraz nagrania, z którymi osoby pragnące zgłębić tajniki muzyki góralskiej powinny się osłuchiwać.
Autor zebrał pieśni przekazywane z pokolenia na pokolenie drogą ustną i ze swej natury niezapisywalne. Dzięki temu bogata tradycja góralszczyzny zyskuje nowe życie. Podręcznik jest przeznaczony zarówno dla osób dopiero zaczynających swoją przygodę z muzyką góralską, jak i już obeznanych z tym obszarem muzyki tradycyjnej, a także dla wielbicieli kultury góralskiej. Na szczególną uwagę zasługuje autorski zapis melodii – tak zwany zapis palcowy – będący próbą przeniesienia dźwięków na system chwytów i oznaczeń wykonawczych. Autor przystępnie wyjaśnia także niuanse kultury góralskiej, przybliża jej historię i sylwetki jej najważniejszych twórców. Publikacja zawiera praktyczne wskazówki dotyczące chwytów, trzymania instrumentu i smyczka oraz interpretacji melodii. „Nuty” są podzielone na 10 grup, a każda pieśń ma swój odpowiednik w zapisie palcowym i nutowym.
Jest to też swoista antologia najważniejszych i najpiękniejszych melodii i śpiewek góralskich, nieraz już zapomnianych bądź rzadko wykonywanych.
Piękna oprawa graficzna jest przełożeniem zrębów tradycji góralskich na nowoczesną myśl projektową. Wykorzystanie wysokiej jakości płótna i nici zapewnia komfort korzystania z poszczególnych tomów, jak również jest gwarancją trwałości. Tak jak trwała jest tradycja.” – PWM
Koncepcja graficzna
Celem oprawy graficznej było przełożenie zrębów tradycji góralskich na nowoczesną myśl projektową. Projektowym priorytetem było ukazanie „ducha polskich gór” i energii muzyki góralskiej. Koncepcja jest opowieścią splecioną z kilku wątków, które się zazębiają i współgrają z treścią na różnych poziomach.
Grafika na okładkach nawiązuje do widoku horyzontu górskiego i rejestracji dźwięku (zapis ścieżki dźwiękowej w programie do edycji muzyki). Stanowi też złudzenie optyczne odbicia w wodzie (nawiązanie do jezior górskich, w których góry „się przeglądają”), jak również odbicie zapisów: nutowego i palcowego, które są przedstawieniem tej samej treści w dwóch różnych formach. Typografia umieszczona w poziomie dopowiada podział odbicia i wzmacnia grę skojarzeń.
Obraz okładki jest żywy, wyrazisty. Silnie kontrastowe zestawienie intensywnej zieleni i głębokiej czerni uwypukla emocjonalność i energię muzyki góralskiej.
W tomach 2 i 3 zastosowano inwersję kolorów, w tomie 1 (teoretycznym) zastosowano formę szkicu / rysunku / zarysu – w celu odróżnienia go od materiałów do praktycznej nauki gry. Zabieg taki pozwala pośrednio nawiązać do zarysu teorii właśnie.
Elastyczna guma opasająca trzytomowe wydawnictwo wywołuje skojarzenia z pionową linią („skalą” – znacznikiem) w programie do przetwarzania dźwięku. Czerwone akcenty kolorystyczne: nici, wyklejka oraz gumka kontrastują z zielenią i czernią okładek, są dodatkową porcją energii.
Zastosowanie surowego płótna, o mocnym splocie i czerwonych nici stanowi nawiązanie do tradycyjnych góralskich strojów.
Publikacja jest otwierana „na płasko”, co zapewnia komfort korzystania z poszczególnych tomów podczas wykonywania muzyki.
